10 Điều Bạn Có Thể Bạn Chưa Biết Về Detox – Thanh Lọc Cơ Thể

Trào lưu detoxing nổi lên rầm rộ từ lâu đã luôn là một bước không thể thiếu trong chế độ sống lành mạnh suốt nhiều năm nay. Thế nhưng hoá ra, khái niệm detox thực sự không chỉ là các loại nước trái cây detox, và một số phương pháp đem lại lợi ích cho sức khoẻ nhiều hơn số còn lại.

Happy Skin đã trò chuyện cùng Sylvie Beljanski, chủ sở hữu The Beljanski Wellness Center, về ý nghĩa chính xác của trào lưu “detoxing”, lý do nên detox, và làm thế nào để tự thải độc cho cơ thể tại nhà một cách tốt nhất. Chúng tôi cũng đã tham khảo ý kiến của nhà dinh dưỡng nổi tiếng với nhiều giải thưởng, và phát ngôn viên của Học viện dinh dưỡng và chế độ ăn uống (Academy of Nutrition and Dietetics), Heather Mangieri về mức độ an toàn và có lợi cho sức khoẻ của các hình thức detox, cùng với những phương pháp để thải độc một cách tự nhiên cho cơ thể theo thời gian.

Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Detox không chỉ là để cai nghiện

Mọi người thường liên hệ cụm từ ‘detox’ với chứng nghiện rượu, ma tuý, và chất độc hại, mặc dù đây cũng là một phương pháp thông dụng để giảm cân: vì vậy mà nó có cái tên “detox ăn kiêng,” Nói một cách đơn giản, mục đích của việc detox là loại bỏ tất cả mọi hiệu ứng xấu tác động lên cơ thể đến từ môi trường: bao gồm hoá chất công nghiệp, thuốc trừ sâu, phụ gia trong thực phẩm, hút thuốc lá thụ động, chất gây ô nhiễm, và các kim loại nặng. Ngày nay, con người cần phải thải độc từ bên trong cơ thể để đảm bảo hệ thống nội quan hoạt động trong trạng thái tốt nhất. Thải độc từ bên trong chủ yếu nhằm vào thận và ruột kết, những cơ quan tham gia vào quá trình thải hoá chất và độc tố ra khỏi cơ thể con người.

Detox được coi là giải pháp toàn diện để chữa lành và thanh lọc cơ thể, tâm trí

Detoxing là một phương pháp toàn diện giúp giữ cho tâm trí và cơ thể của bạn khoẻ mạnh, mặc dù cụm từ “detoxing – thải độc” là một thuật ngữ khái quát, và có thể áp dụng vào nhiều loại kế hoạch chăm sóc sức khoẻ khác nhau. Một số lợi ích của việc detox bao gồm chữa trị những cơn đau đầu và đau lưng không rõ nguyên do, chống lại chứng mau quên, nâng cao sức đề kháng của cơ thể trước những phản ứng dị ứng, và thải những hoá chất độc hại ra khỏi cơ thể của bạn.

Một lợi ích khác của một số hình thức detox, đó là thúc đẩy quá trình lọc thận, gan và lọc máu, điều không thể thực hiện được với một chế độ ăn thông thường. “Khi hệ miễn dịch được kích thích, hệ nội tiết cũng hoạt động hiệu quả hơn, giảm thiểu sự lệ thuộc của cơ thể vào các chất kích thích như đường, caffeine, nicotin, hay thức uống có cồn (là kẻ thù lớn nhất đối với sức khoẻ của chúng ta).”

Detox ngắn hạn là biện pháp phổ biến nhưng ít hiệu quả nhất

Các bác sĩ cảnh báo việc làm theo bất kỳ phương pháp detox ngắn hạn và trào lưu ăn kiêng cấp tốc, trong đó loại bỏ những dưỡng chất thiết yếu ra khỏi chế độ ăn uống của bạn, như nhịn ăn và uống nước trái cây giảm cân, mà không được hướng dẫn đầy đủ về cách thức cân bằng sao cho vẫn đáp ứng được đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày của cơ thể. Bạn không nên ngừng việc thu nạp vào cơ thể protein, chất xơ, hoặc bất kỳ loại chất dinh dưỡng thiết yếu nào khác.

Đối với việc thụt rửa đại tràng (ruột kết), bác sĩ khuyến nghị rằng trừ phi bạn đang được điều trị chuyên khoa theo thủ tục y tế như nội soi đại tràng (colonoscopy), việc cố gắng sử dụng biện pháp thụt rửa này với mục đích detox là không cần thiết, và có thể gây hại cho cơ thể bạn, làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng và có thể dẫn đến thủng ruột.

Các biện pháp detox ngắn hạn/cấp tốc bao gồm: nhịn ăn và uống nước trái cây trong 24 giờ, liệu pháp chelation (tạo phức càng cua giữa EDTA được bơm vào máu và kim loại nặng, sau đó thải loại khỏi cơ thể), thụt rửa đại tràng (colonics), các biện pháp detox ngoài da, và tiêm thuốc qua tĩnh mạch.

Thói quen sống lành mạnh, khoa học là cách “detox” hiệu quả nhất

Lựa chọn tốt hơn để detox chính là những biện pháp lâu dài, tập trung vào việc xây dựng thói quen lành mạnh thông qua việc tiết chế thay vì loại bỏ hoàn toàn một nhớm thực phẩm nào đó, cắt bỏ hoàn toàn carbohydrate hoặc chất tạo ngọt, vv… Một lối sống lành mạnh được hình thành từ rất nhiều thói quen lành mạnh, và phải mất một thời gian để xây dựng một thói quen mới. Nếu bạn đang hướng tới một sự thay đổi về lối sống hay muốn giảm cân với một phương pháp mà bạn không thể kiên trì thực hiện suốt đời, bạn đã thấy trước thất bại rồi đấy.

Những biện pháp detox lâu dài nên bao gồm, nhưng không nhất thiết chỉ giới hạn ở những thay đổi trong chế độ ăn uống như ăn ít thịt, thực phẩm có hàm lượng carbohydrate cao và chất tạo ngọt, cộng với việc ăn nhiều rau và trái cây hoặc tỏi. Uống các loại nước – nước lọc, nước ép trái cây và rau củ, trà thảo dược – và uống vitamin hay thực phẩm chức năng cũng có thể giúp thải độc tố ra khỏi cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch, bên cạnh đó, việc tập luyện thường xuyên (như yoga và Thái cực quyền – tai chi) cũng có thể giúp điều hoà mức độ stress và năng lượng cơ thể. Đối với các liệu pháp trị liệu thay thế, bạn có thể thử vi lượng đồng căn (homeopathy), châm cứu, hoặc thuỷ liệu (hydrotherapy) – tắm nước nóng trong vòng 5 phút và tiếp tục tắm với nước lạnh trong 30 giây. Tương tự, các biện pháp giải toả stress khác bao gồm massage, ngâm chân thảo dược, và ngồi thiền.

Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện detox tại nhà

Những phương pháp detox tại nhà sau đây rất đơn giản và không tốn kém quá nhiều. Tuy nhiên, Beljanski khuyến khíc bất cứ ai muốn tìm kiếm một cách detox nghiêm túc và cải thiện sức khoẻ tổng quát của họ nên được bác sĩ tư vấn về nhu cầu detox của bản thân nhằm tìm ra nguyên nhân chính gây ra vấn đề mà họ đang có, và nhận được chu trình trị liệu phù hợp nhất. Cô còn nói thêm, những chu trình detox dưới đây là khởi đầu tốt để làm quen với việc detox, tuy nhiên chúng sẽ không đem lại kết quả lâu dài.

Muối tắm Epsom là biện pháp detox được nhiều ngôi sao yêu thích

Nhiều người nổi tiếng như Heidi Klum và Gwyneth Paltrom đã tắm muối epsom để trông thon gọn hơn trước khi tham gia những sự kiện trên thảm đỏ. Nước nóng sẽ hút các chất độc trong cơ thể lên trên bề mặt làn da, và trong quá trình nguội đi, nước sẽ kéo theo những chất độc đó khỏi da của bạn. Muối epsom hoạt động theo cơ chế đó bằng cách làm cho bạn đổ mồ hôi. Những loại muối thiên nhiên này đồng thời cũng giúp tráng rửa đại tràng khi pha với nước uống.

Nước ép trái cây thanh lọc cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa

Một chu trình uống nước trái cây detox cơ bản bao gồm pha nước chanh để uống trong suốt cả ngày. Hàm lượng axit citric tinh khiết trong chanh và các loại trái cây họ Cam chanh khác giúp hỗ trợ hệ tiêu hoá bằng cách thâm nhập và phân giải các phân tử chất béo, chưa kể đến lợi ích tăng cường hàm lượng vitamin C trong cơ thể bạn. Lưu ý rằng hình thức thanh lọc cơ thể cơ bản này không giống như chế độ ăn kiêng khắc nghiệt Master Cleanse – bắt buộc người ta chỉ được uống nước chanh liên tục trong nhiều ngày.

Đặt những mục tiêu nhỏ cho việc detox là chiến thuật hiệu quả nhất

Những người muốn hạn chế sự thèm ăn đường của mình thường thử biện pháp detox loại bỏ đường để tăng cường mức năng lượng cơ thể (tránh tình trạng mệt mỏi và uể oải do ăn quá nhiều đường) và giảm cân. Một liệu trình độ detox bao gồm việc cắt bỏ đường phụ gia khỏi chế độ ăn uống của bạn – đồng nghĩa với việc phải nói lời tạm biệt với tất cả những món tráng miệng, thức uống có đường, và thực phẩm đã chế biến trong thực đơn hằng ngày.

Những mục tiêu lớn như cắt bỏ đường hoàn toàn thường hiếm khi có hiệu quả lâu dài, và thay vào đó, cô khuyến khích mọi người đặt ra những mục tiêu nhỏ hơn và tập trung vào những thay đổi dần dần và từng chút một trong chế độ ăn uống trước khi hướng tới mục tiêu lớn hơn.

Ví dụ, nếu đường là vấn đề của bạn, hãy liệt kê tất cả các loại thực phẩm chứa rất nhiều đường mà bạn ăn hằng ngày, sau đó chọn những thực phẩm khác thay thế cho chúng. Nếu bạn hay uống thức uống có đường, hãy thay thế bằng một loại nước uống không calorie. Chỉ đơn giản nói là, ‘Tôi sẽ không ăn đường’ thì nghe rất mơ hồ. Những mục tiêu nhỏ và cụ thể đem lại hiệu quả tốt hơn nhiều.” Tương tự, nếu bạn đang muốn loại bỏ caffeine khỏi chế độ ăn uống, hãy cân nhắc thay đổi dần dần sang một loại thức uống lành mạnh hơn như trà hoặc nước ngâm hoa quả.

Tẩy tế bào chết cũng là một hình thức Detox cho làn da

Một cách khác để detox cho làn da ngay tại nhà lại phổ biến hơn bạn nghĩ: tẩy tế vào chết nhằm giữ cho da luôn khoẻ và loại bỏ hoàn toàn tế bào da chết. Tấy tế bào chết thường đi kèm với xông hơi khô (sauna) và massage thư giãn để giải toả căng thẳng.

Cơ thể có khả năng tự detox “bẩm sinh”

Điều quan trọng nhất cần ghi nhớ để detox lành mạnh, đó là việc tuân thủ theo một chế độ ăn uống đặc biệt để ‘thanh lọc’ hệ tiêu hoá không cần thiết; đó là chức năng của các cơ quan trong cơ thể chúng ta. Chú ý thêm rằng cơ thể chúng ta đã được “lập trình” sẵn với khả năng chống lại và thải loại độc tố mà các nội quan phát hiện được. Hệ thống “thận, làn da, hệ bài tiết, và hệ tiêu hoá liên tục giúp thanh lọc các chất độc hại ra khỏi cơ thể chúng ta” một cách tự nhiên.

Cách tốt nhất để bảo vệ cơ thể bạn khỏi độc tố là gì? “Hãy tuân thủ theo một chế độ ăn uống giàu các loại thực phẩm hỗ trợ cho sức khoẻ hệ tiêu hoá và nội quan cơ thể. Ăn uống thật lành mạnh sao cho cơ thể bạn luôn có đủ dưỡng chất và sẵn sàng chiến đấu với bệnh tật, chất độc hại. Trái cây, rau củ, protein chất lượng, carbohydrate giàu chất xơ, chất béo có lợi cho sức khoẻ, vitamin, khoáng chất, dưỡng chất thực vật (phytonutrient), và lợi khuẩn, tất cả đều đóng góp vai trò quan trọng trong việc giữ cho cơ thể khoẻ mạnh từ trong ra ngoài.”