Alcohol-free có thực sự không chứa cồn?

Cồn trong mỹ phẩm từ lâu được mặc định là một thành phần không hề tốt cho da, dễ gây kích ứng và khô da. Do vậy, chúng ta thường ưu tiên các sản phẩm alcohol-free. Tuy nhiên, trên thực tế, có những loại cồn khác nhau với tính chất hoàn toàn khác biệt và nhiều loại trong số đó còn có khả năng dưỡng ẩm và làm mềm da hiệu quả.

Cồn trong mỹ phẩm thường được liệt kê trong bảng thành phần với cái tên chứa từ khóa “Alcohol”

Hiểu về cồn như thế nào cho đúng?

Trong nhiều năm, các nhà sản xuất mỹ phẩm dùng chiêu thức marketing cho một số sản phẩm không chứa ethyl alcohol (còn được biết đến là ethanol, hoặc grain alcohol) là alcohol-free. Mặc dù vậy, cồn là một nhóm hóa chất rộng lớp và đa dạng với những tên gọi khác nhau và hiệu quả khác nhau lên da. Điều này có thể dẫn đến một vài nhầm lẫn đối với người tiêu dùng khi chúng ta kiểm tra danh sách thành phần trên bao bì sản phẩm để xác định thành phần cồn. (Theo FDA)

Thuật ngữ ‘cồn’ được dùng một mình thường liên hệ đến ethyl alcohol. Những sản phẩm dán nhãn ‘alcohol-free’ có thể chứa những loại cồn khác như cetyl, stearyl, cetearyl, hoặc lanolin alcohol. Chúng được biết đến với tên gọi chung là cồn béo, với hiệu quả trên da khá khác biệt với ethyl alcohol.

Để phòng tránh việc cồn trong mỹ phẩm được sử dụng trái phép cho đồ uống, chúng được biến tính để không thể uống được. Do vậy, ethyl alcohol trong mỹ phẩm còn có tên là Alcohol Denat (cồn biến tính).

Phân loại cồn

Cồn trong mỹ phẩm thường được liệt kê trong bảng thành phần với cái tên chứa từ khóa “Alcohol”. Tuy nhiên, có hai loại cồn phổ biến với hai tác dụng hoàn tác khác nhau cần được phân biệt rõ: cồn béo (fatty alcohol) và cồn khô (drying alcohol).

Cồn béo được biết đến là loại cồn có ích trong mỹ phẩm. Cồn béo mang lại rất nhiều lợi ích, trong đó khả năng dưỡng ẩm, làm dịu và mềm da là nổi bật nhất. Một số loại cồn béo thông dụng và an toàn (trừ các trường hợp dị ứng) là cetyl alcohol, cetearyl alcohol, stearyl alcohol, behenyl alcohol và myristyl alcohol.

Mang các đặc tính hoàn toàn khác cồn béo, cồn khô giống với cồn trong rượu bia và thường xuất hiện dưới các tên ethanol, methanol, alcohol, ethyl alcohol, alcohol denat, benzyl alcohol, isopropyl alcohol và những loại SD alcohol. Cồn khô là loại cồn chịu nhiều tiếng xấu, nhưng thực ra, nó không xấu 100%.

Những điều chưa biết về cồn béo

Cồn béo còn được gọi là cồn dạng sáp là nhóm cồn có những tính chất hoàn toàn khác biệt với nhóm cồn khô thường thấy. Cồn béo được điều chế từ các loại dầu và chất béo tự nhiên như dầu dừa, dầu cọ. Chúng được tìm thấy trong thiên nhiên dưới dạng sáp, giàu axit béo tốt cho da. Chúng còn có thể được điều chế từ nguồn gốc dầu mỏ trong phòng thí nghiệm. Một số đại diện tiêu biểu của cồn béo là:

• Cetyl alcohol
• Stearyl alcohol
• Cetearyl alcohol

Cồn béo được sử dụng trong mỹ phẩm với vai trò:

Chất nhũ hóa: Giúp hòa lẫn nước và dầu để tạo ra hỗn hợp kem và lotion mềm mượt.

Chất làm mềm: Vì chúng là chất dưỡng ẩm tự nhiên, chúng xuất hiện trong kem và lotion để dưỡng ẩm cho da.

Chất làm đặc: Cồn béo giúp làm đặc sản phẩm ở mức độ người sản xuất mong muốn.

Cồn béo không làm khô và gây kích ứng da nhiều như cồn khô. Trái lại, chúng giúp dưỡng ẩm cho da nhờ axit béo.

Với những người có da nhạy cảm, đây vẫn là một thành phần cần tránh. Chúng có khả năng gây kích ứng da. Một nghiên cứu năm 1990 cho thấy việc dùng cetyl stearyl alcohol có thể gây đỏ, viêm da cho 54 trên tổng số 737 bệnh nhân.

Cồn béo có chuỗi ngắn (dưới 12 nguyên tử Carbon) có khả năng gây kích ứng cao hơn cồn béo chuỗi dài (12-16 nguyên tử Carbon).

Tuy nhiên, những loại cồn béo có số lượng carbon lớn (hơn 20 nguyên tử carbon) có khả năng gây kích ứng thấp nhưng chúng lại có khả năng gây mụn cao với da dầu.

Vì sao cồn khô cần cho mỹ phẩm?

Sử dụng cồn khô mang lại nhiều lợi ích dưới góc độ của các nhà sản xuất. Nhờ đặc tính chống khuẩn và khử trùng hữu hiệu, nhiều hãng mỹ phẩm sử dụng thành phần này với mục đích bảo quản và tăng tuổi thọ sản phẩm.

Hơn nữa, cồn khô còn là một dung môi hoàn hảo giúp hòa tan các chất và ngăn ngừa sự kết tinh của thành phần. Khả năng này của cồn khô khiến kết cấu sản phẩm trở nên nhẹ hơn, đồng thời giúp các dưỡng chất quan trọng thấm nhanh và sâu hơn.

Các sản phẩm chứa cồn khô, điển hình là toner hay kem chống nắng, thường mang tính thẩm mỹ cao hơn nhờ khả năng làm se lỗ chân lông và giúp làm khô dầu trên bề mặt da. Chính vì vậy, các cô nàng da dầu thường hay sử dụng và có cảm tình với những sản phẩm chứa cồn khô do cảm giác khô thoáng và bề mặt da bớt bóng dầu.

Cồn khô có hại cho da?

Ở nồng độ cao, cồn khô làm mất đi dầu và protein ở bề mặt, ảnh hưởng đến lớp màng ẩm của da, gây khô, lão hóa sớm, kích ứng trong một số trường hợp và giảm khả năng tự bảo vệ của da mụn. Vậy nên những làn da khô, nhạy cảm, dễ kích ứng và mụn nhọt nên tránh sử dụng các sản phẩm có cồn khô xuất hiện ở những vị trí đầu bảng thành phần, điển hình là một số loại toner nền cồn.

Tuy nhiên, ở nồng độ thấp, hoặc ở các sản phẩm có công thức tốt chứa những thành phần dưỡng ẩm có lợi bù lại tính gây khô, sự có mặt của cồn khô có thể mang đến nhiều lợi ích vượt trội cho da dầu như giúp các dưỡng chất thẩm thấu sâu hơn, sản phẩm khô nhanh hơn và tạo cảm giác khô thoáng.

Lời khuyên

Nếu bạn có làn da dầu nhưng không tự tin về kiến thức mỹ phẩm để lựa chọn, lời khuyên an toàn là tránh các sản phẩm chứa cồn khô ở nồng độ cao. Thay vào đó, bạn có thể tìm đến các sản phẩm dưỡng da chứa những thành phần có lợi cho da dầu hoặc mụn như salicylic acid (tẩy da chết và loại bỏ dầu thừa), benzoyl peroxide (giảm dầu, diệt vi khuẩn gây mụn), kaolin (có trong các loại mặt nạ đất sét hút dầu), hyaluronic acid (dưỡng ẩm mà không gây nhờn, bí da) hay silica hoặc dimethicone (các khoáng chất họ silicones có khả năng kiềm dầu, không làm tắc lỗ chân lông, thường thấy trong những sản phẩm primer hoặc serum)…

Cách nhận biết nồng độ cồn trong sản phẩm

Xem trên bảng thành phần, nếu cồn được liệt kê ở gần cuối chứng tỏ nồng độ cồn trong sản phẩm thấp. Nếu cồn xuất hiện trong khoảng 5 thành phần đầu tiên, có thể coi nồng độ cồn trong sản phẩm là cao, cần cân nhắc kĩ hơn trước khi mua (da bạn có khô và nhạy cảm không, hoặc sản phẩm có bao gồm những thành phần có lợi, có thể bù lại tính gây khô không).

Tham khảo Tạp chí Đẹp