Vì Sao Người Trưởng Thành Vẫn Có Mụn Và Cách Điều Trị

Chúng ta rất dễ bị nổi mụn khi còn trẻ. Sự thay đổi nội tiết tố, tuổi dậy thì, làn da dầu của tuổi thiếu niên, căng thẳng, và chế độ ăn uống không hợp lý ở giai đoạn đầu của độ tuổi 20 – đây đều là những nguyên nhân thông thường dẫn đến những đợt nổi mụn phiền phức, hay tệ hơn nữa, là mụn nang. Vậy nên khi những nốt mụn tiếp tục để lộ những chiếc đầu xấu xí của chúng trên da mặt chúng ta ở cuối độ tuổi 20, 30, thậm chí cả cuối độ tuổi 40, điều này giống như làn da đang trêu đùa với chúng ta vậy. Tại sao lại có thứ gọi là ‘mụn ở người trưởng thành’ tồn tại cơ chứ?

Với niềm hy vọng và sự lạc quan, chúng tôi đã hỏi ý kiến của một số bác sĩ da liễu hàng đầu về độ tuổi mà mụn rốt cuộc cũng sẽ biến mất hoàn toàn? Bởi vì, bạn biết đấy, việc nổi mụn sẽ phải chấm dứt vào một thời điểm nào đó chứ, đúng không? Thật không may thay, các bạn đọc của Happy Skin thân mến, chúng tôi đem đến một số thông tin không mấy tốt lành cho lắm…

“Nếu các yếu tố tiềm ẩn không được quan tâm điều trị, mụn có thể sẽ không bao giờ biến mất,” theo lời giải thích của bác sĩ Carl Thornfeldt, người sáng lập của Episciences. “26% người ở độ tuổi 40 và 12% ở độ tuổi 50 vẫn bị nổi mụn, và 10% phụ nữ vẫn có làn da dầu suốt từ thời kỳ dậy thì cho đến cả cuộc đời của họ.”

Thật đáng nguyền rủa! Vậy thì nguyên nhân của việc này là gì? Câu trả lời là có một vài yếu tố tác động khác nhau. Hãy để chúng tôi giải thích ngay sau đây nhé.

Nội tiết tố

“Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến mụn ở người trưởng thành, bao gồm sự thay đổi/dao động nội tiết tố, căng thẳng, và yếu tố di truyền,” theo bác sĩ Dennis Gross. “Mụn ở người trưởng thành thường bắt đầu ở cuối độ tuổi 20 cho đến đầu độ tuổi 30. Căng thẳng hay stress là một xúc tác có thể đóng vai trò khiến cho tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn. Yếu tố di truyền cũng đóng góp một phần rất lớn. Sự thay đổi nội tiết tố trong quá trình mang thai có thể ảnh hưởng đến mụn ở người trưởng thành, hoặc làm cho tình trạng mụn tệ hơn hoặc cải thiện mụn. Một sự thay đổi nội tiết tố khác có thể ảnh hưởng đến mụn ở người trưởng thành là việc ngưng sử dụng thuốc tránh thai, cũng như sự dao động nội tiết tố tiền kinh nguyệt. Đồng thời, sự thay đổi hay dao động nội tiết tố trong thời kỳ tiền mãn kinh cũng có thể làm thay đổi hoá học dầu nhờn của da, dẫn đến mụn ở người trưởng thành.”

Dị ứng nấm men

Bác sĩ Thornfeldt nói rằng mụn cũng có thể bắt nguồn từ phản ứng dị ứng của làn da đối với nấm men. Nếu bạn nghĩ rằng nấm men chỉ là một vấn đề gặp phải ở vùng kín, thực tế, làn da cũng có thể gặp phải tình trạng nấm men sinh sôi quá mức, gây ra nổi mụn. Đây cũng có thể là kết quả của việc sử dụng lotion và dầu dưỡng quá nhờn dính, gây bí; làn da dầu tự nhiên; thuốc tránh thai; và căng thẳng.

Chế độ ăn uống

“Chế độ ăn uống và lối sống đóng vai trò quan trọng với mọi bộ phận trong cơ thể, từ khớp cho đến nếp nhăn. Lối sống không phải là nguyên nhân chính dẫn đến mụn ở người trưởng thành, nhưng là một tác nhân gây ảnh hưởng. Mọi người đều cần phải cân nhắc chế độ ăn uống, ngủ nghỉ và luyện tập hợp lý, đồng thời cắt giảm những thực phẩm gây viêm nhiễm trong chế độ ăn uống, như đường và thực phẩm bơ sữa. Gluten vẫn còn đang tranh cãi, nhưng đường và thực phẩm bơ sữa là những tác nhân lớn nhất mà các bạn cần phải giảm hấp thụ,” theo lời giải thích của bác sĩ Paul Jarrod Frank. Bác sĩ Thornfeldt cũng khuyến nghị việc hạn chế các thực phẩm gây viêm nhiễm khác như caffeine, sô-cô-la, thức uống có cồn, và tinh bột.

Tránh ăn tinh bột, gluten

Dầu nhờn (kể cả khi da tiết quá nhiều hay quá ít dầu)

Khi nhắc đến làn da dầu, ngoài dị ứng nấm men, những làn da tiết quá nhiều dầu, như chúng ta đã biết, lỗ chân lông rất dễ bị tắc nghẽn và sưng viêm. Ngay cả khi chúng ta già đi và chúng ta cảm thấy làn da mình bắt đầu khô đi, thiếu đi sự có mặt của dầu nhờn cũng có thể gây ra mụn (đúng là một trận chiến mà chúng ta không thể thắng được!). Bác sĩ Gross nói, “Khi mụn hình thành, lớp dầu quá dày và đặc như sáp khiến cho nó không thể tự do thoát ra ngoài qua lỗ chân lông, thay vào đó, vi khuẩn mụn sẽ bị giữ lại và hình thành nên nốt mụn. Mụn ở người trưởng thành cũng thường được liên hệ tới làn da khô, đây là nguyên nhân làm cho tình trạng mụn sẵn có trở nên tồi tệ hơn. Khi làn da bị mất nước và khô ráp, những tế bào da chết tróc vảy và có thể làm tắc nghẽn những lỗ chân lông đã sẵn có vấn đề với chức năng tiết dầu, trở thành nơi trú ngụ cho vi khuẩn và dẫn đến mụn. Những lỗ chân lông bị tắc nghẽn này, hay mụn ẩn (flat acne), có thể trở thành dạng mụn đầu đen, hoặc chúng có thể chỉ đơn giản xuất hiện ở dạng những lỗ chân lông phình to trên bề mặt da – đây thường là giai đoạn đầu của mụn.”

Okay, vậy là đã quá đủ cho những tin tức xấu. Giờ thì làm sao chúng ta có thể loại bỏ được mụn ở người trưởng thành? Thật nhẹ nhõm làm sao, tất cả bác sĩ được phỏng vấn đều nói rằng việc này vẫn có khả năng.

Giải pháp điều trị mụn ở độ tuổi trưởng thành

Bác sĩ Gross khuyên bạn nên tìm những sản phẩm không kê đơn (over-the-counter) giúp tẩy tế bào chết và làm sạch lỗ chân lông. “Để điều trị mụn một cách hiệu quả nhất – nhưng vẫn thật nhẹ nhàng – bắt đầu bằng việc sử dụng các sản phẩm không kê đơn trị mụn có chứa hoặc salicylic acid giúp tẩy tế bào chết và làm sạch lỗ chân lông, hoặc benzoyl peroxide giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, ví dụ như sản phẩm All-Over Blemish Solution của tôi. Tôi cũng khuyến nghị việc tìm kiếm những sản phẩm có chứa bisabolol, một thành phần hoạt tính có nguồn gốc từ chiết xuất hoa cúc giúp làm dịu những vết mẩn đỏ và giảm viêm nhiễm. Lưu huỳnh cũng là một thành phần mạnh mẽ giúp kiểm soát lượng dầu nhờn dư thừa nuôi dưỡng các vi khuẩn.

Bác sĩ Thornfeldt cũng khuyên dùng các sản phẩm đặc trị vi khuẩn và nấm men gây mụn, thường có thành phần salicylic acid, azelaic acid, chiết xuất vỏ cây liễu trắng, và kẽm pyrithione

Cuối cùng, bác sĩ Frank nói rằng nếu tình trạng mụn không thuyên giảm mà còn trở nên nặng hơn, bạn có thể sẽ cần phải đến gặp bác sĩ da liễu. “Những phương pháp điều trị qua đường miệng như thuốc uống có thể đem lại hiệu quả tốt hơn thuốc bôi. Accutane là một loại thuốc điều trị mụn khá mạnh, và hầu hết các bác sĩ da liễu đều đồng ý rằng Accutane thường được sử dụng không hợp lý. Đó là liều thuốc ‘thần kỳ’ cho mụn duy nhất mà chúng ta có. Không có giải pháp chung nào giúp chữa trị mụn dứt điểm, và không may thay, rất nhiều bệnh nhân đến gặp tôi khi họ tự ý dùng thuốc và da mặt đã hình thành sẹo. Một bệnh nhân không bao giờ nên để cho đến khi da hình thành sẹo. Accutane cần được kê đơn, theo dõi và điều chỉnh liều lượng bởi bác sĩ.”

>>> Ăn chay có thực sự ngừa mụn?

>>> Nguyên nhân nổi mụn và cách khắc phục cho từng độ tuổi