Liệu sử dụng lò vi sóng có ảnh hưởng đến sức khỏe?

Chúng ta đều đã nghe những câu chuyện về sự nguy hiểm khi sử dụng lò vi sóng (microwave) – cách mà chúng phá hủy các chất dinh dưỡng trong thức ăn của bạn và để lại các độc tố cùng tia phóng xạ gây hại. Nhưng có bao nhiêu câu chuyện trong đó là sự thật, và những câu chuyện nào chỉ được thêu dệt nên? Kéo tiếp xuống đọc và tìm hiểu xem liệu bạn có cần phải quẳng chiếc lò điện của bạn vào bãi rác hay không nhé!

Liệu sử dụng lò vi sóng có ảnh hưởng đến sức khỏe?

Cách một chiếc lò vi sóng hoạt động

Một lò vi sóng hâm nóng thức ăn thông qua những tia phóng xạ vi sóng. Trước khi từ “tia phóng xạ” làm bạn hoảng sợ, rất quan trọng là bạn nên hiểu rằng tia phóng xạ điện từ tồn tại với nhiều bước sóng khác nhau. Mỗi một mức phóng xạ có những tác động khác nhau lên các phân tử mà chúng gặp phải, do đó gây nên những phản ứng khác nhau. Vi sóng gây nên sự chuyển động xoay vòng của các phân tử nước trong thức ăn, tạo ra nhiệt, hâm nóng các phân tử thức ăn xung quanh chúng. Có bao giờ bạn tự hỏi tại sao có tồn tại những vùng nóng và lạnh trong thức ăn được hâm nóng bằng cách sử dụng lò vi sóng không? Những vùng chứa nhiều nước sẽ tạo thành vùng nóng.

Lò vi sóng tác động đến thức ăn như thế nào

Trái với niềm tin của đại đa số, thức ăn được hâm nóng trong một lò vi sóng có cùng một mức độ giảm dinh dưỡng như thức ăn được nấu hoặc hâm bằng những cách thông dụng khác. Những lời khẳng định sai lệch cho rằng lò vi sóng làm biến chất protein, giảm hàm lượng vitamin, và tạo ra các hóa chất độc hại. Trên thực tế, mọi cách nấu ăn đều làm protein biến chất – biến chất là khi một loại protein giãn xoắn và mất đi cấu trúc không gian của nó. Quan trọng ở chỗ, sự biến chất thay đổi cấu trúc của protein nhưng không ảnh hưởng tới giá trị dinh dưỡng. Một thí nghiệm tìm hiểu lò vi sóng cho thấy không có bất cứ sự thay đổi nghiêm trọng nào trong vitamin C, vitamin B2 (riboflavin), hay các amino axit protein của thức ăn được hâm nóng bằng vi sóng. Thật ra, nấu ăn bằng lò vi sóng có thể cho phép thức ăn giữ được hàm lượng vitamin và chất khoáng thiết yếu của chúng nhiều hơn so với việc đun sôi, do không có lượng nước nào được thêm vào, và quá trình diễn ra nhanh hơn.

Sử dụng lò phép thức ăn giữ được hàm lượng vitamin và chất khoáng thiết yếu

Các độc tố là một chuyện khác. Độc tố đến từ những hộp chứa dùng để đun hâm nóng thức ăn. Dù bạn có đang dùng một loại chảo chống dính hay dùng lò vi sóng với thức ăn bọc trong lớp nhựa, cả hai đều đưa các hóa chất độc hại vào trong thức ăn. Một thí nghiệm gần đây được công bố vào tháng 5 năm 2014 thật ra đã kết luận những sản phẩm không chứa BPA được làm từ acrylic, polyethersulfone và nhựa như Tritan đều thải ra các hóa chất hoạt động giống hoóc-môn estrogen.

Phơi nhiễm tia phóng xạ

Quay lại với chủ đề phóng xạ. Hãy cùng so sánh một chiếc điện thoại di động với lò vi sóng của bạn. Hiệp hội thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) yêu cầu một chiếc lò vi sóng không được phát ra hơn 5mW/cm² của phóng xạ 2 inch khỏi hộp. Và tia phóng xạ vi sóng tiêu tan rất nhanh. Đứng cách chỉ khoảng 60cm khỏi lò vi sóng khi đang sử dụng và các tia vi sóng sẽ không tương tác gì với cơ thể bạn. Mặt khác, một chiếc điện thoai di động cách 3.5cm khỏi cơ thể bạn sẽ tạo nên những mức sóng 10-40 μW/cm² khi đang gọi điện thoại và 0.35–10.5 μW/cm² khi để ở chế độ im lặng. Câu hỏi thật sự ở đây là bạn sử dụng một tai nghe để giữ cho điện thoại cách bạn khoảng 3.5cm thường xuyên tới mức nào?

Một tin mừng khác về tia vi sóng đó là, thông thường sự phát xạ tia vi sóng thật có vẻ nhỏ hơn so với mức độ phóng xạ tối đa cho phép. Một thí nghiệm công bố vào năm 2013 tìm ra rằng phóng xạ vi sóng rò rỉ đo được từ 1m cách lò vi sóng trung bình nằm ở khoảng 3.64 mW/cm².

Và kết luận là gì? Chỉ bởi vì các lò vi sóng chỉ phát ra một bức xạ gần như vô hại không có nghĩa là chúng ta đang không hấp thụ nhiều phóng xạ và lượng độc tố hơn mức cơ thể chúng ta có thể chịu đựng được hằng ngày. Để giảm sự phơi nhiễm phóng xạ của bạn, đeo tai nghe khi sử dụng điện thoại di động và để điện thoại của bạn càng xa khỏi cơ thể càng tốt, để điện thoại ở chế độ máy bay ở một góc xa trong phòng khi bạn ngủ, và bất cứ khi nào có thể, hãy tháo dây đường truyền wifi vào buổi tối, để đầu thu router ngoài phòng ngủ của bạn, và dùng các sản phẩm có lớp bảo vệ trường điện từ khi có thể.

Để giảm bớt lượng độc tố bạn ăn vào, hãy sử dụng các tô và chảo làm bằng gốm sứ, thép đặc, hoặc đồng khi nấu ăn trên một lò bếp; sử dụng đồ làm bếp bằng thủy tinh khi hâm hoặc nấu ăn trong lò vi sóng; mua các sản phẩm hữu cơ và không có thuốc trừ sâu; chọn thực phẩm chứa protein hữu cơ là những động vật được cho ăn bằng cỏ, động vật hoang dã, không chứa hoóc-môn tăng trưởng, không chứa muối nitrat; và uống nước từ chai làm từ thủy tinh hoặc thép đặc.