Làm sáng da và Dưỡng trắng da – Đừng nhầm tưởng 2 khái niệm trên!

Dưỡng trắng da và làm sáng da là 2 khái niệm hoàn toàn khác biệt, dù cả 2 cũng có một vài điểm chung nhưng không hề giống nhau như mọi người lầm tưởng. Vậy dưỡng trắng da (Whitening) và làm sáng da (Brightening) có điểm chung và điểm riêng ra sao? Hãy cùng Happy Skin tìm hiểu về chế hoạt động của chúng đối với làn da có nhé!

Khái niệm về dưỡng trắng da

Dưỡng trắng da là sử dụng các thành phần có khả năng ức chế hoạt động của Enzyme Tyrosinase vốn chịu trách nhiệm trong việc sản sinh Melanin hoặc có thể ức chế quá trình vận chuyển Melanin lên bề mặt da và giúp triệt tiêu luôn tế bào Melanocyte sản sinh ra Melanin. Từ đó, giúp dưỡng trắng và cải thiện thâm mụn, nám và tàn nhang

Thực tế, dưỡng trắng da thường mất rất nhiều công sức, thời gian và tiền bạc. Có rất nhiều liệu pháp dùng để dưỡng trắng, có thể kể đến: mỹ phẩm chuyên dụng kê đơn/không kê đơn, sử dụng thực phẩm chức năng, can thiệp bằng những phương pháp thẩm mỹ bằng công nghệ cao như tiêm trắng, truyền trắng. Tuy nhiên, Bộ Y tế không cấp phép cho biện pháp tiêm hay truyền trắng da cho bất kỳ cơ sở làm đẹp nào, kể cả bệnh viện chuyên khoa thẩm mỹ.

Một số thành phần dưỡng trắng da hiệu quả

Vitamin C

Vitamin C vốn là một thành phần đã rất nổi tiếng từ lâu, được chứng minh có khả năng ngăn chặn hoạt động của các Enzym tyrosinase trong quá trình sản xuất Melanin – sắc tố ảnh hưởng đến màu sắc của làn da. Từ đó không những giúp dưỡng trắng da mà còn giúp làm sáng và giảm thâm mụn hiểu quả (tuỳ vào nồng độ).

Niacinamide

Niacinamide cũng có công dụng giúp ức chế Melanin di chuyển lên bề mặt da. Sử dụng niacinamide ở nồng độ 2-5% hàng ngày trong 8 tuần giúp làm sáng đáng kể và giảm tình trạng tăng sắc tố da.

Hydroquinone

Nếu không kê đơn, nồng độ cho phép sẽ nằm ở mức 0.5% – 2%. Cơ chế làm sáng của Hydroquinone là ức chế Enzyme Tyrosinase – loại Enzyme đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất Melanin của cơ thể. Điều này có thể hiểu đơn giản là khi bạn apply sản phẩm chứa thành trên này, nó sẽ gửi tín hiệu đến da để sản xuất ít hắc tố hơn ở khu vực đó.

Hydroquinone có thể nói là một trong những thành phần làm sáng da mạnh mẽ nhất, giúp cải thiện sắc tố da, xử lý các vấn đề như thâm, nám, tàn nhang vô cùng mạnh mẽ. Trung bình mất khoảng 4 tuần để thành phần này phát huy tác dụng.

Tuy nhiên, HappySkin khuyên bạn vẫn chỉ nên sử dụng khi có kê đơn từ bác sĩ (kể cả đối với nồng độ ở mức cho phép) bởi thành phần có thể gây nên tác dụng phụ rất lớn là làm mất sắc tố da – da mất đi màu sắc ban đầu (rất khó để chữa khỏi). Ngoài ra cũng còn rất nhiều tranh cãi về việc thành phần này dễ gây kích ứng, đỏ, khô da. Đặc biệt, lưu ý là sau khi sử dụng Hydroquinone thì cần ngưng sử dụng ít nhất 4 tháng trước khi tái sử dụng.

Hình ảnh da bị mất sắc tố

Arbutin

Được xem là phiên bản an toàn hơn Hydroquinone vì vẫn đem lại hiệu quả không hề thua kém, nhưng dịu nhẹ hơn hẳn và không khiến da bị nhạy cảm dưới ánh nắng mặt trời. Vì cơ chế hoạt động không triệt tiêu tế bào Melanocyte, thay vào đó sẽ là ức chế quá trình tổng hợp Tyrosinase nhằm gây cản việc sản xuất Melanin (tương tự như cơ chế làm sáng của vitamin C và cam thảo). Vì vậy, có thể kết hợp Arbutin với một số chất ức chế Tyrosinase trực tiếp để có thêm hiệu quả dưỡng trắng da nhé!

Sản phẩm gợi ý:

Tinh chất làm mờ đốm nâu, thâm nám Emmié Duo C + Arbutin 25.5% Serum.

Tranexamic Acid

Tranexamic acid là một phân tử tổng hợp có cấu trúc tương tự như 1 loại acid amin tự nhiên là Lysine – đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của Collagen, cung cấp độ đàn hồi và khỏe mạnh cho làn da.

Tranexamic Acid có khả năng chống viêm và hạn chế sản xuất hắc tố của nó. Khi thoa lên da, Tranexamic Acid sẽ can thiệp và làm giảm sự tương tác giữa các tế bào da với các tế bào đang hình thành hắc tố hoặc tế bào hắc tố.

Một số hiệu quả của Tranexamic Acid:

• Giảm sắc tố, làm mờ thâm nám và đốm đen: Theo một nghiên cứu năm 2019 cho thấy 5% Tranexamic Acid có hiệu quả điều trị nám tương đương với 3% Hydroquinone. Những người tham gia cũng cho thấy sự hài lòng với Tranexamic Acid cao hơn so với Hydroquinone.
• Giảm đồi mồi, đốm nắng: Thành phần này cũng có thể làm mờ các vết đồi mồi hoặc những vết tổn thương trên da do tiếp xúc với tia cực tím, chẳng hạn như đốm nắng và đồi mồi.
• Làm đều màu da, giảm nốt viêm, nốt mẩn đỏ, nốt viêm và các đốm đen trên da bị tổn thương do ánh nắng mặt trời của những người tham gia.
• Tăng cường hàng rào bảo vệ da: Lớp ngoài cùng của da hay còn gọi là hàng rào bảo vệ da thường, bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn và độc tố; bên cạnh đó còn giúp giữ ẩm và ngăn mất nước.
• Giảm tăng sắc tố sau viêm: Các tác giả của một bài đánh giá năm 2022 nhận thấy rằng Tranexamic Acid cùng với các phương pháp điều trị bằng laser có hiệu quả trong việc làm mờ ban đỏ sau viêm. Đây là những vùng da đổi màu sẫm, đỏ, hơi hồng hoặc hơi tía còn sót lại sau khi hết mụn. Theo bài nghiên cứu trên, 10% Tranexamic có thể giảm viêm mụn và mẩn đỏ trên da.

Sản phẩm gợi ý:

Skinceuticals Discoloration Defense

Kojic Acid

Kojic Acid được chiết xuất từ một loại nấm lên men, có tác dụng ức chế Enzyme Tyrosinase. Theo một số nghiên cứu Kojic Acid có tác dụng tương đương với Hydroquinone, thường Kojic Acid sẽ cho tác dụng làm trắng da khi sử dụng ở nồng độ 1-4%. Tuy nhiên do Kojic Acid không bền vững khi tiếp xúc với không khí và ánh nắng mặt trời. Ngoài ra, Kojic Acid cũng có thể gây kích ứng cao nên các bạn nhớ patch test trước khi sử dụng nhé!

Sản phẩm gợi ý:

Image Skincare I ENHANCE 25% Kojic Acid Facial Enhancer.

Phenylethyl Resorcinol

Phenylethyl Resorcinol là một chất dưỡng trắng da có thể tác động đến quy trình sản xuất Melanin, đã được chứng minh rằng có hiệu quả gấp 100 lần vitamin C và gấp 10 lần Kojic acid. Chất này có khả năng làm giảm đáng kể các vết thâm mụn, làm bật tone da và trả lại làn da trắng hồng mịn màng.

Sản phẩm gợi ý:

Vichy Ideal White Meta Whitening Essence.

Glutathione

Glutathione giúp ức hoạt hoá melanin để giải phóng pheomelanin – sắc tố chiếm ưu thế ở người da trắng. Ngoài ra, glutathione còn được chứng minh không chỉ hỗ trợ làm giảm sắc tố da mà còn giúp làm giảm nếp nhăn và tăng độ đàn hồi cho da.

Sản phẩm gợi ý:

Viên uống trắng da nội sinh NOW Glutathione 250 mg

Khái niệm làm sáng da

Làm sáng là một quá trình khác với dưỡng trắng da. Mục đích không phải là tác động hay ức chế các hắc sắc tố Melanin mà là tăng độ sáng và hồng hào tự nhiên của da.

Nói cách khác, đó là việc cải thiện nước da bị xỉn màu bởi các yếu tố từ môi trường hoặc lối sống hoặc tích tụ da chết lâu ngày làm da bong tróc và dễ mất nước cũng là nguyên nhân khiến da bạn trở nên “tối sầm” và mất đi vẻ căng sáng tự nhiên.

Vì thế, bằng cách loại bỏ các tế bào da chết trên bề mặt và bổ sung độ ẩm thường xuyên, chúng ta có thể lấy lại sự rạng rỡ và giảm đi vẻ ngoài xỉn màu của làn da.

Làm da sáng với tẩy da chết

Nhắc đến tẩy da chết, chúng ta có 2 dạng là tẩy da chết vật lý và tẩy da chết hóa học. Đồng ý là việc tẩy da chết vật lý bằng các hạt scrubs có thể làm da trông trở nên sáng mịn tức thì. Tuy nhiên, chúng rất dễ gây trầy xước và khiến da đau rát, dẫn đến việc da dễ bị tổn thương, nhất là với những bạn có làn da cực kỳ nhạy cảm hoặc đang trong tình trạng mụn viêm nặng.

Vì lẽ đó, mà tẩy da chết hóa học có chứa các hoạt chất như AHA/LHA/PHA/BHA/Azelaic Acid, Retinol hay các loại Enzyme chiết xuất từ trái cây chính là lựa chọn tối ưu mà các bạn nhất định phải cân nhắc nếu xét về tính hiệu quả lâu dài đối với làn da.

AHA/LHA/PHA/BHA/Azelaic Acid

AHA/LHA/PHA/BHA tất cả 4 loại này đều thuộc Hydroxy Acid. Xét về cơ chế tiêu sừng, chúng hoạt động tương tự nhau bằng cách hòa tan keo tế bào và lớp tế bào da chết trên bề mặt. Lớp sừng đó được bong ra một cách dễ dàng. Nó không chỉ giúp cải thiện kết cấu và độ xỉn màu, mà qua đó còn để lộ ra nước da sáng tự nhiên vốn có của làn da.

Đối với da dầu thì BHA và PHA sẽ phù hợp hơn do chúng có khả năng hòa tan được trong dầu, vì thế mà chúng dễ dàng đi sâu vào lỗ chân lông, giúp giải phóng dầu thừa và tế bào chết tích tụ.

Còn AHA và LHA tan trong nước, có nghĩa là chúng tập trung trên bề mặt da của bạn chứ không phải sâu dưới lỗ chân lông của bạn. Do đó, chúng sẽ phù hợp với da thường đến khô hoặc có ít các vấn đề da liên quan đến mụn do việc bít tắc lỗ chân lông gây ra hơn.

Sản phẩm gợi ý:

Dung Dịch Tẩy Tế Bào Chết Chuyên Biệt Và Tái Tạo Bề Mặt Da Emmié All Target Skin Resurfacing Solution 10% PHA/NANO AHA/BHA 160ml

Bên cạnh các hoạt chất kể trên, bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về thành phần Azelaic Acid. Đây là một Dicarboxylic Acid thân thiện với làn da, được tìm thấy trong lúa mì, lúa mạch. Song song với việc loại bỏ tế bào chết, nó còn có tác dụng ức chế Tyrosinase giúp ngăn ngừa và điều trị chứng tăng sắc tố da cũng như làm đều màu da của bạn.

Sản phẩm gợi ý:

Paula’s Choice 10% Azelaic Acid Booster

Retinol

Siêu sao “chống già” Retinol cũng là thành phần có tác dụng đẩy nhanh quá trình loại bỏ lớp tế bào cũ. Từ đó, tái tạo và làm mịn kết cấu da, giúp da trở nên sáng và khỏe lên trông thấy.

Sản phẩm gợi ý:

Zo Skin Health Retinol Skin Brightener 0.5% hoặc 1%.

Enzymes trái cây: Thành phần làm sáng da, ít kích ứng đáng để thử

Enzyme trái cây có trong nhiều loại trái cây khác nhau, đặc biệt là các loại trái cây nhiệt đới như đu đủ, xoài, dứa… Những enzyme này được sử dụng để tẩy tế bào chết bằng cách đẩy nhanh các phản ứng hóa học trên da, đồng thời,nuôi dưỡng làn da và mang lại làn da mịn màng, tươi sáng hơn.

Chất Papain – một loại enzyme chiết xuất từ đu đủ, thường được ứng dụng khá phổ biến trong nhiều sản phẩm tẩy tế bào chết có khả năng hòa tan trong protein. Nó cũng có thể loại bỏ chất sừng bị hư hại có thể tích tụ trên da và tạo thành những vết sưng nhỏ. Một nghiên cứu (2017) cho thấy Papain là một phương pháp điều trị sẹo khả thi.

Không giống như các hoạt chất tẩy tế bào chết “nặng đô” khác, các enzyme trái cây hoạt động trên da khá nhẹ nhàng và có thể được sử dụng trên mọi loại da. Bên cạnh đó, các loại enzyme này còn có tính chất giúp giảm viêm và tăng sắc tố da.

Bạn có thể tìm thấy thành phần enzyme trong các sản phẩm như mặt nạ, sữa rửa mặt,… Một sản phẩm mà Happy Skin có thể gợi ý cho bạn:

Tẩy Tế Bào Chết Sinh Học Dành Cho Da Khô Và Da Mất Nước Dermedic Hydrain3 Hialuro

Tổng kết

Ai nên làm sáng và ai nên dưỡng trắng?

Theo quan điểm của Happy Skin, bất cứ ai cũng làm sáng da, cho dù bạn không muốn bật tone một cách rõ rệt. Vì đơn giản, điều đó sẽ đem đến cho bạn một làn da đều màu, căng mịn và không bị dày sừng hay tối màu. Thêm vào đó, làm sáng da cũng an toàn và không gây mẫn cảm cho da. Còn nếu bạn muốn bật tone, chắc chắn phải dùng phương pháp dưỡng trắng hay thậm chí là kết hợp cả 2 phương pháp đó với nhau.

Một số lưu ý khi skincare trong quá trình làm sáng và dưỡng trắng:

• Khi sử dụng các sản phẩm dưỡng trắng da hay làm sáng da, phải đi kèm chống nắng cũng như dưỡng ẩm đầy đủ
• Có biện pháp ngăn việc ngừa tăng sắc tố như tránh ánh nắng, hạn chế tình trạng rối loạn Hormone ví dụ như stress, rối loạn nội tiết tố do tuổi dậy thì/ tiền mãn kinh. Nếu bạn đang trong quá trình trên, có thể cân nhắc uống thêm thực phẩm chức năng chứa Omega 3,6 để giúp điều hòa nội tiết tố tốt hơn.
• Hạn chế tăng sắc tố sau viêm, không sử dụng kem trộn/ rượu thuốc để tránh gây mỏng da, tránh cậy mụn, hạn chế dùng treatment nặng đô khi da còn nhạy cảm,…